κλητική κυρίων ονομάτων

Δεν το είχα ψάξει ιδιαίτερα και το πήγαινα μόνο στο πώς ακούγεται. Ήταν προφανές πάντως ότι σε κάποιες περιπτώσεις, όταν για ένα κύριο όνομα στην κλητική, η λήγουσα του άλλαζε από 'ος' σε 'ε', δεν ακουγόταν σωστά και το ανάποδο όταν παρέμενε 'ος' κάτι δεν πήγαινε καλά. Χθες σε μία κωμική τηλεοπτική σειρά στην ΕΡΤ έμαθα ότι τελικά υπάρχει κανόνας. Η αναφορά στη σειρά είχε να κάνει στο ότι η γραμματέας μιλάει στο τηλέφωνο με έναν πελάτη και τον προσφωνεί "κύριε Χατζημάρκε" (που φυσικά είναι λάθος), ενώ ο διευθυντής την διορθώνει σχετικά.

Στα κύρια ονόματα που η κατάληξή τους τελειώνει σε 'ος' και τονίζονται  στην παραλήγουσα, η κατάληξη στην κλητική παραμένει 'ος' και δεν αλλάζει σε 'ε'.

Παραδείγματα

Στράτο πιάσε το μπουζούκι και όχι Στράτε πιάσε το μπουζούκι

Καλημέρα σας κύριε Παύλο και όχι Παύλε, που έλεγε και ένας ημιμαθής καθηγητής θρησκευτικών στο  λύκειο.

 

Ενώ όταν δεν είναι στην παραλήγουσα τότε κανονικά το 'ος' αλλάζει σε 'ε' στην κλητική.

Παραδείγματα

Κύριε Παπαδόπουλε, όπου ο τόνος είναι στην προπαραλήγουσα.

Κύριε Ξανθέ όπου ο τόνος είναι στην λήγουσα.

 

Γηράσκω αεί διδασκόμενος